ما انسان‌ها به عنوان یکی از هزاران گونه‌های زیستی که روی زمین زندگی می‌کنیم در طول سال‌های گذشته مهمان خوبی برای این سیاره نبوده‌ایم. این روزها که با مشکلات فراوان محیط زیستی، مخصوصا مشکل آب و خشکسالی، روبه‌رو هستیم باید بیشتر به محیط زیست و حفظ کره‌ی زمین برای فرزندان و نسل‌های آینده فکر کنیم. همه‌ی ما باید عادت‌های زندگی‌مان را تغییر دهیم تا گام‌های مؤثری در راه حفاظت از محیط زیست برداشته شود.
امروز قصد داریم به شما ۱۲ پیشنهاد ساده و کاربردی ارائه دهیم تا بتوانید در مسیر نجات کره‌ی زمین و حفاظت از محیط زیست با ما همگام باشید.
چطور تهدید حضور انسان در محیط زیست را کم کنیم؟
شاید شنیده باشید که بیشترین آسیب وارد شده به زمین از طرف انسان مصرف‌گرا بودن ما و تولید پلاستیک بوده است. هر نوع استفاده‌ی بیش از حدی از گاز، غذا، لباس، ماشین، مبلمان، آب، اسباب بازی، وسایل الکترونیکی و هر کالای دیگری به عنوان مصرف‌گرایی بیش از حد شناخته شده و به زمین آسیب زده است. اگر قرار است برای حفاظت از محیط زیست و نجات زمین کاری کنیم باید عادت‌های مصرفی و روش تأثیر هر خرید یا اقدام بر اکوسیستم را بازنگری کرده و در صورت لزوم تغییرشان دهیم.
خبر خوب اینکه روش‌های سازگار با محیط زیست و حمایت از اکوسیستم اصلا گران، سخت یا ناخوشایند نیست. حتی شروع این سبک از زندگی می‌تواند برای شما، خانواده و همکارانتان یک چالش سرگرم کننده باشد. ممکن است فکر کنید این تغییرات در سطح فردی پیش می‌آید و تأثیر چندانی بر محیط زیست کلان ندارد اما نباید فراموش کنید که هر تغیر بزرگی با برداشتن چند قدم کوچک انجام شده است. اگر همه در اجرای روش‌های پیشنهادی در این مطلب جدی و ثابت قدم باشند حتما در آینده سیاره‌ای تمیزتر خواهیم داشت.
چگونه از محیط زیست محافظت کنیم؟ ۱۲ پیشنهاد کاربردی
امروز و در این مطلب قرار است با هم ۱۲ روش ساده‌ی حمایت و نگهداری از زمین را یاد بگیریم. پس اگر شما هم بارها از خود پرسیده‌اید که برای حفظ محیط زیست چه باید کرد بهتر است قلم و کاغذ را آماده کنید و هم‌زمان با خواندن این مطلب لیست کارهایی که باید روش انجامشان را تغییر دهید بنویسید. این اقدامات در سطح فردی تاثیرگذار است و جای اقدامات نهادهای دولتی همچون سازمان حفاظت محیط زیست را نمی‌گیرد. با این وجود شاید وقت آن رسیده باشد که سهم خود را هر چند کوچک در حفظ کره زمین ادا کنیم.
۱. کمتر مصرف کنید
شاید باور نکنید اما کاهش مصرف تأثیر بسیار زیادی بر حفاظت از محیط زیست می‌گذارد. درواقع ترکیب کاهش مصرف، استفاده‌ی مجدد و بازیافت می‌تواند محیط زیست را نجات دهد. وقتی عادت خرید کردن بیش از حد را کنار بگذارید و به خرید بعضی چیزها «نه» بگویید کمی سخت است. برای غلبه بر این سختی می‌توانید به سراغ خرید کالاهای ارزان قیمت بروید، به جای خرید کالاهای بسته‌بندی شده‌ی فروشگاه‌ها به سراغ بازار بروید و خرید عمده انجام دهید، برای فرزندانتان جدیدترین اسباب‌بازی‌ها را نخرید و به آن‌ها یاد بدهید که اسباب‌بازی‌هایی که دارند سرگرم شوند.
جلوگیری از ورود کالاهای غیرضروری به زندگی کمک می‌کند که صرفه‌جویی کنید، هزینه‌ها را کاهش دهید و شلوغی‌های خانه کمتر شود.
تمام این کارها این نوید را می‌دهد که زندگی شما بدون خرید دائمی هم خوب خواهد بود و متوجه می‌شوید که خیلی از موارد برای زندگی کردن ضروری نبوده‌اند. خیلی از خریدهای ما بعد از مدتی سهم سطل زباله می‌شوند یا پشت انبوه وسایل دیگر خاک می‌خورند. اگر شما هم از آن دسته افراد هستید که انباری‌های شلوغ و پر از وسیله دارند حتما باید روی رفتار خریدتان بازنگری کنید. دفعه‌ی بعدی که برای خرید وسیله‌ای وسوسه شدید یا می‌خواستید کالای غیرضروری را بخرید با خود فکر کنید که آیا وجود این وسیله کیفیت زندگی‌تان را بهبود می‌بخشد یا خیر. اگر تأثیری توی کیفیت زندگی شما نداشت با یک «نه» قاطع خرید را فراموش کنید.
۲. کمپوست تولید کنید
چگونه از طبیعت محافظت کنیم؟ با تولید کمپوست. تولید کمپوست کاری است که تأثیر مثبت بسیار زیادی بر حفاظت از محیط زیست می‌گذارد اما خیلی کم به آن پرداخته شده است. در حیاط خانه یا در تراس محلی را برای دفن زباله‌های تر و ته مانده‌ی مواد غذایی آماده کنید و اجازه دهید این زباله‌ها با خاک مخلوط شوند تا پس از مدتی پوسیده شده و تبدیل به کمپوست شوند.
با تولید کمپوست علاوه بر حذف مقدار زیادی زباله از چرخه‌ی تولید زباله، خاک غنی و رایگان برای استفاده در باغچه را در اختیار شما قرار می‌دهد. در بعضی از شهرها سطل‌های مخصوص مواد آلی در کنار سطل‌های زباله قرار دارند که توسط سازمان بازیافت به صورت منظم تخلیه می‌شوند. اگر به این سطل‌ها دسترسی ندارید خیلی راحت می‌توانید این کار را خودتان در خانه انجام دهید.
۳. وسایل چندبار مصرف را انتخاب کنید
فکر کنید در روز چند لیوان یکبار مصرف استفاده می‌کنید، چند بطری نوشابه و آب و آبمیوه را به سطل زباله می‌اندازید، از چند نی پلاستیکی استفاده می‌کنید، چقدر کیسه‌ی پلاستیکی برای خرید استفاده می‌کنید، چند ظرف یکبار مصرف غذا را استفاده و دور می‌اندازید. بالاخره همه‌ی این پلاستیک‌های یکبار مصرف جایی به شکل زباله جمع می‌شوند و تأثیرات مخرب خود را بر روی خاک، اقیانوس‌ها و زندگی موجودات دریایی به جا می‌گذارند.
تمام مواردی که در بالا عنوان شد، و خیلی از وسایل مصرفی دیگر، جایگزین مناسبی برای استفاده‌ی چندباره دارند. با استفاده از این وسایل می‌توانید از محیط زیست به شکل قدرتمندی محافظت کنید. هرچه بیشتر از ظرف‌های چندبار مصرف و ماندگار استفاده کنید زباله‌ی کمتری تولید کرده و بیشتر و بیشتر از محیط زیست حمایت خواهید کرد.
مثلا می‌توانید یک لیوان فلاسکی برای خرید قهوه بخرید، یک فلاسک یا بطری کوچک برای همراه داشتن آب خنک بگیرید، یک نی فلزی و لیوان مخصوص نوشیدنی همراهتان داشته باشید. اگر هر روز با خود به محل کارتان غذا می‌برید چند ظرف مخصوص و در دار بگیرید تا غذایتان را با آن‌ها به محل کار ببرید. به جای استفاده از کیسه‌های پلاستیکی همیشه چند کیسه‌ی پارچه‌ی همراهتان داشته باشید تا برای خرید میوه و خوار و بار نیازی به پلاستیک نداشته باشید.
تمام این رفتارهای کوچک و ساده می‌تواند در بلند مدت تأثیر عجیب و بزرگی بر حفاظت از محیط زیست بگذارد. تصور کنید روزی یک لیوان قهوه می‌خورید، پس سالانه ۳۶۵ لیوان پلاستیکی در دار روانه‌ی طبیعت می‌کنید. این فقط یک لیوان قهوه است و هنوز موارد دیگر را محاسبه نکرده‌ایم! حتی یک راه حل جدید برای نریختن زباله در طبیعت می‌تواند به سهم خود تاثیرگذار باشد. برای اینکه تأثیر این جایگزینی را بیشتر درک کنید همین حالا یک لیست از موارد مصرفی روزانه، هفتگی و ماهانه‌تان را یادداشت کنید و حساب کنید در سال چه حجمی از زباله‌های غیر قابل تجزیه به طبیعت اضافه می‌کنید. بعد از نوشتن این لیست به راحتی و با کمال میل این تغییر را ایجاد خواهید کرد و مشتاق‌تر خواهید بود بدانید برای داشتن محیط سالم چه کارهایی باید انجام دهیم.
۴. وسایل قدیمی را بازسازی کنید
وسایل قدیمی را پیدا کنید و قبل از دور ریختن از زاویه‌ی جدیدی به آن‌ها نگاه کنید. خیلی از این وسایل با کمی رنگ خوردن، ترکیب شدن با وسایل دیگر یا تعمیر می‌توانند دوباره استفاده شوند. در واقع بازسازی وسایل قدیمی یک راهکار خلاقانه برای حفاظت از محیط زیست است. شما می‌توانید با کمی سلیقه زباله‌ها را به گنج تبدیل کنید.
خلق چیزهای جدید مثل کارهای هنری، اسباب‌بازی‌های جدید یا اکسسوری‌های دست‌ساز هم یک سرگرمی جدید است هم وسایل جدیدی برای استفاده در اختیار شما قرار داده و باعث صرفه‌جویی در هزینه‌هایتان می‌شود. مهم‌تر از همه از سرازیر شدن وسایل به سمت سطل زباله و انباشته شدن در طبیعت جلوگیری می‌کند.
کودکان عاشق ساختن چیزهای جدید هستند. می‌توانید قبل از اینکه با هم ببرای خرید وسایل کاردستی به فروشگاه مراجعه کنید انباری خود را بررسی کنید وسایل دور ریختنی و قدیمی را در اختیارشان قرار دهید تا بتوانند با خیال راحت تمام خلاقیتشان را برای ساخت وسایل جدید خرج کنند.
۵. بازیافت کنید
اگر نمی‌توانید وسایل را به کسی ببخشید، اگر از آن‌ها کمپوست تولید نمی‌شود، اگر نمی‌توانید مصرفشان را کاهش دهید، اگر نمی‌توانید آن‌ها را به وسایل جدید تبدیل کنید و دوباره استفاده کنید باید به بازیافت مجدد فکر کنید. بررسی کنید که چه چیزهایی در سطل زباله قابل بازیافت هستند. جلوگیری از دور ریختن وسایل قابل بازیافت منجر به کاهش حجم زباله شده و در نهایت از زمین‌مان محافظت می‌کند.
همچنین می‌توانید با شهرداری یا سرای محله‌تان صحبت کنید تا پایگاه‌های تحویل زباله و بازیافت مواردی مثل باتری‌ها، لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی را به شما معرفی کنند تا بتوانید تمام این وسایل را به آن‌ها تحویل دهید. در بعضی از پایگاه‌های بازیافت می‌توانید در ازای تحویل زباله‌های خشک محصولاتی مثل پودر لباسشویی، باتری جدید یا محصولات خوراکی دریافت کنید.
۶. دست دوم بخرید
شاید باورش سخت باشد اما باید ۷۰۰ گالن آب مصرف کرد که پنبه‌ی مورد نیاز تولید یک تی‌شرت را تولید کرد! پس به جای اینکه برای خرید لباس به فروشگاه‌های مختلف مراجعه کنید می‌توانید با خرید از فروشگاه‌های لباس دست دوم هم در هزینه‌هایتان صرفه‌جویی کنید هم در کاهش مصرف آب قدم مؤثری بردارید.
با این روش خرید هم کمد لباستان را پر از لباس‌های رنگارنگ می‌کنید و هم یاد می‌گیرید که خیلی از کالاها را می‌توانید به صورت دست‌دوم خریداری کنید. وسایلی مثل کفش، لوازم خانگی، مبلمان، ماشین و اسباب‌بازی را می‌توانید به راحتی از طریق سایت‌های دست دوم فروشی بخرید.
۷. از فروشندگان محلی و به صورت عمده بخرید
خرید مایحتاج روزانه کاری است که به هیچ وجه نمی‌توان آن را از لیست کارها حذف کرد. اما با تغییر رفتار خرید می‌توایند میزان آسیبی که به طبیعت می‌رسد را کمتر کنید. با خرید از فروشندگان و کشاورزان محلی می‌توانید علاوه بر خرید محصولات ارزان قیمت‌تر، فرآیند بسته‌بندی و حمل‌ونقل کالا را هم از چرخه‌ی آماده سازی محصول حذف کنید. حذف همین فرآیندها هم بر قیمت تمام شده‌ی محصول تأثیر داشته و می‌توانید مبلغ بیشتری صرفه‌جویی کنید.
خرید خوار‌وبار به صورت فله و بدون بسته‌بندی یکی دیگر از روش‌های کاهش زباله است. مثلا اگر قرار است حبوبات بخرید می‌توانید چند شیشه‌ی سس و خیارشور خالی شده را همراه با خود ببرید و از فروشندگان محصولا فلّه بخواهید به اندازه‌ی شیشه‌تان به شما حبوبات بدهند.
خرید کالای مورد نیاز از هنرمندان، تولیدی‌های لباس کوچک و خانگی و حتی خرید از خرده فروشان محلی هم می‌تواند منجر به تولید زباله‌ی کمتر و آلودگی هوای کمتر شود. همچنین با حمایت از این کسب‌وکارهای کوچک می‌توانید در ماندگاری آن‌ها سهیم باشید و در هزینه‌ها هم صرفه‌جویی کنید.
۸. از مواد شیمیایی کمتری استفاده کنید
اگر می‌خواهید برای حفظ محیط زیست قدم مؤثری بردارید باید از مواد شیمیایی مضر کمتر استفاده کنید. سخت است که تأثیرات طولانی مدت مواد شیمیایی بر بدن و کره‌ی زمین را به صورت ۱۰۰% ثابت کرد. اما می‌دانیم که به هر حال این مواد با طبیعت سازگار نیستند پس بهتر است از این مواد استفاده نکنیم.
مصرف غذاهای ارگانیک یکی از راه‌های کاهش استفاده از مواد شیمیایی در زندگی است.
برای مراقبت از باغچه و گلدان‌هایتان از مواد غیرشیمیایی استفاده کنید. محصولات بهداشتی، آرایشی و زیبایی کاملا طبیعی مصرف کنید و پاک‌کننده‌های طبیعی را جایگزین شیمیایی‌ها کنید. ما در مطلب «با هم رالف (و خودمان) را نجات بدهیم!» دستورالعمل تهیه‌ی تعداد زیادی مواد آرایشی، بهداشتی و پاک‌کننده‌ی طبیعی را آموزش داده‌ایم.
۹. پیاده‌روی، دوچرخه‌‌سواری و سفرهای اشتراکی را فراموش نکنید
طبق اعلام آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA)، یک خودروی مسافربری معمولی سالانه حدود ۴.۶ تن دی‌اکسید کربن منتشر می‌کند. پس هر قدر بتوانیم میزان دی‌اکسید کربن تولیدی توسط انسان را کاهش دهیم به اکوسیستم کمک خواهیم کرد. برای سفرهای کوتاه پیاده‌روی یا دوچرخه سواری را امتحان کنید. با این کار بدون اینکه هزینه‌ای به باشگاه‌های ورزشی بپردازید ورزش خواهید کرد.
اگر سفر با پای پیاده یا دوچرخه امکان‌پذیر نیست سعی کنید در بین همسایگان، دوستان یا همکاران خود یک نفر را که با شما هم‌مسیر است پیدا کرده و از او بخواهید که شما را به مقصد برساند. اگر هیچ کدام از این روش‌ها امکان‌پذیر نبود و مجبور به رانندگی با ماشین خودتان بودید می‌توانید از مسیری که می‌پیمایید بیشترین استفاده را بکنید.
استفاده از تاکسی‌های اینترنتی می‌تواند جایگزین مناسبی برای خودروی شخصی باشد.
برای این کار قبل از بیرون رفتن از خانه لیستی از تمام کارهایی که باید انجام دهید بنویسید. سپس مسیر رفتن به هر مکان را مشخص کنید و براساس محل قرار گرفتنشان مسیر حرکت‌تان را مشخص کنید. با انتخاب کوتاه‌ترین مسیر و اولویت‌بندی مراجعه می‌توانید زمان رانندگی را کاهش داده، در نتیجه میزان دی‌اکسید کربن کمتری تولید کنید که خود در حفظ محیط زیست بسیار موثر است.
۱۰. در مصرف آب صرفه‌جویی کنید
یکی از ساده‌ترین راه‌های حفظ محیط زیست صرفه‌جویی در مصرف آب در خانه است. به تمام دفعاتی که داخل و خارج از خانه از آب مصرف می‌کنید فکر کنید، لیستی از آن‌ها تهیه کنید و سپس کارها را به شکلی تنظیم کنید که بتوانید مصرف را تا حد امکان کاهش دهید. مثلا می‌توانید از لیست زیر پیروی کنید:
- در زمان مسواک زدن شیر آب را ببندید.
- شیرهای آبی که چکه می‌کنند را تعمیر کنید.
- از شیرهای آبی که مصرف را کاهش می‌دهند، سردوشی‌های کاهنده‌ی مصرف و آب‌گرمکن‌های کارآمدتر و کم‌مصرف‌تر استفاده کنید.
- آب باران را برای آبیاری باغچه و گلدان‌ها جمع‌آوری کنید.
- زمان دوش گرفتن خود را کاهش دهید. اگر واقعا به دوش گرفتن نیاز ندارید از انجام آن صرف‌نظر کنید.
- ماشین ظرفشویی و ماشین لباسشویی را فقط در زمانی که کامل پر شده است روشن کنید.
این لیست فقط چند ایده‌ی اولیه برای صرفه‌جویی در مصرف آب است. اگر لیست موارد مصرفتان را تهیه و بررسی کنید می‌توانید بیشتر از چیزی که فکرش را می‌کنید صرفه‌جویی کنید. در انتخاب راه‌های کاهش مصرف خلاق باشید تا از انجام این کار لذت ببرید.
۱۱. هوشمندانه خرید کنید
نکته‌ی مثبت مصرف‌کننده بودن این است که خودمان تصمیم می‌گیریم پول‌هایمان را چطور و کجا خرج کنیم. از پول و حق انتخاب خود به عنوان روشی برای رسیدن به سیاره‌ای پاک‌تر استفاده کنید. هوشمندانه خرید کنید و به سراغ محصولات و روش‌های خریدی بروید که آثار منفی کمتری بر روی زمین باقی می‌گذارند و از این طریق به حفظ محیط زیست کمک کنید.
محصولات شرکت‌هایی را انتخاب کنید که حامی طبیعت هستند، از منابع انرژی تجدیدپذیر استفاده می‌کنند و وقتی صحبت از فعالیت‌های محیط زیستی می‌شود در ابتدای صف حمایت دیده می‌شوند. هرچه تعداد افرادی که به این روش خرید می‌کنند بیشتر شود، تقاضای روش‌های پایدار بیشتر شده و کسب‌وکارها خود را ملزم به اجرای آن می‌دانند.
۱۲. در مصرف برق صرفه‌جویی کنید
در هر زمان و به هر شکلی که می‌توانید از برق کمتری استفاده کنید. صرفه‌جویی در مصرف برق یک پیروزی بزرگ در راه حفظ کره‌ی زمین است. در لیست زیر می‌توانید بعضی از روش‌های سریع برای صرفه‌جویی در مصرف برق در خانه را ببینید:
- از لامپ‌های کم‌مصرف استفاده کنید.
- از سیم‌های برق هوشمند استفاده کنید تا در زمانی که از یک لامپ یا وسیله‌ی برقی استفاده نمی‌کنید جریان برق را قطع کنند. اگر به این نوع از سیم‌ها دسترسی ندارید خودتان باید سیم برق وسایلی که استفاده نمی‌کنید را از پریز خارج کنید.
- از ترموستات قابل برنامه‌ریزی یا هوشمند استفاده کنید.
- سیستم گرمایش، تهویه و سرمایش خانه را به صورت منظم بررسی کرده و در صورت نیاز تعمیر کنید.
- اگر می‌خواهید یک وسیله‌ی برقی بخرید به برچسب انرژی آن دقت کنید و وسایل با رده‌ی مصرف A خریداری کنید.
- راه‌های خروج هوا در اطراف در و پنجره‌ها را ببندید.
- مطمئن شوید که خانه‌ی شما به میزان مناسب در برابر سرما و گرمای فضای بیرون عایق‌بندی شده است.
- برای گردش هوای گرم در زمستان و هوای سرد در تابستان از پنکه‌ی سقفی استفاده کنید.
سخن آخر
در این مطلب با ۱۲ روش ساده، کاربردی و بسیار مؤثر برای حفاظت از محیط زیست آشنا شدید. ممکن است فکر کنید اجرای آن‌ها سخت است اما اگر واقعا از صمیم قلب نگران حفظ محیط زیست باشید و تصمیم بگیرید که از تنها خانه‌ای که داریم محافظت کنید، انجام تمام این کارها راحت و حتی لذت‌بخش خواهد بود. مثلا اگر شما همیشه در زمان خروج از خانه یک بطری آب خنک با خود همراه داشته باشید و جنس این بطری هم از فلز یا شیشه باشد، در طول سال حداقل از ورود ۲۰۰ بطری پلاستیکی به طبیعت جلوگیری کرده‌اید.
حالا که این مطلب را خوانده‌اید لیستی از مصرف‌های روزانه‌تان تهیه کنید و فکر کنید که چطور می‌توانید رفتارهای مصرفی‌تان را تغییر دهید. اگر دوست داشتید می‌توانید تغییراتی که در سبک زندگی‌تان داده‌اید را برای ما در قسمت کامنت‌ها بنویسید.
